ကၽြန္ေတာ္တို ့ေန့စဥ္က်င္လည္ေနၾက လူမႈပတ္၀န္းက်င္မွာ လူတစ္ဦးနဲ ့တစ္ဦး ဆက္သြယ္ ေမးျမန္း
လုပ္ကိုင္ၾကတဲ့အခါမွာ စကားေျပာျခင္း ဆိုတဲ့ အရာကို ၾကားခံထားလို႕ သံုးစြဲၾကပါတယ္ ။
စကားေျပာဆုိရာ၌ လိမၼာပါးနပ္စြာ ေျပာဆုိတတ္ရန္လုိအပ္
သကဲ့သုိ႔တဘက္လူရဲ႕စကားကုိ ေသခ်ာနားလည္ေအာင္
နားေထာင္ရန္လည္း လုိအပ္ပါေပသည္။တစ္ခ်ိဳ႕က မိမိကသာ
ေျပာခ်င္၍ တဘက္လူရဲ႕စကားကုိ နားမေထာင္ခ်င္တာ
တုိ႔ဆုိလိုခ်က္ကုိ ၿပီးဆံုးေအာင္ နားမေထာင္တာတုိ႔
ရွိတတ္ၾကပါတယ္။
ကၽြန္ေတာ္တို့ေန ့စဥ္အသံုးျပဳေျပာေနၾက ျမန္မာစကားဆိုတာက စကားလံုးတိုင္းမွာ အနက္အဓိပၸါယ္
ျပည့္၀စြာ ပါ၀င္ ေနေလ့ရွိပါတယ္ ။ ျပီးေတာ့ အေျခအေနအခ်ိန္အခါ နဲ ့ လူပုဂိၢဳလ္အေပၚမူတည္ျပီး
ျပည့္၀စြာ ပါ၀င္ ေနေလ့ရွိပါတယ္ ။ ျပီးေတာ့ အေျခအေနအခ်ိန္အခါ နဲ ့ လူပုဂိၢဳလ္အေပၚမူတည္ျပီး
သင့္ျမတ္ခ်ိဳသာတဲ့ စကား ကို သံုးႏႈန္းေလ့ရွိပါတယ္ ။ျမန္မာစကားပံုမွာ စကားနဲ႕ ပတ္သက္တဲ့
စကားပံု မ်ားလွ ပါတယ္။စကား စကားေျပာပါမ်ား စကားထဲက ဇာတိျပ ၊စကားေနာက္ တရားပါ ၊
ႏႈတ္ခ်ိဳ သွ်ိဳတစ္ပါး၊ ႏႈတ္ေကာင္းေတာ့ ျပည္စိုး၊ ႏႈတ္ေၾကာင့္ေသလက္ေၾကာင့္ ေၾက၊ မုန္းေစလို
ခံတြင္း လက္ေလးသစ္၊ ခ်စ္ေစလို ခံတြင္းလက္ေလးသစ္၊ အရိုး မပါတဲ့လွ်ာက ေတာ္ေတာ္ေမႊ၊
အမိယုတ္ေတာ့ စကား ၾကမ္းၾကဳတ္တယ္ စသျဖင့္မ်ားစြာ ရွိၾကပါတယ္ ။ထိုေၾကာင့္မျဖစ္မေန
မ်ား စကားေျပာခြင့္ၾကံဳလို ့၊ ေျပာရေတာ့မယ္ဆိုရင္ ေတာင္မွ ကိုယ္ေျပာမယ္စကားကို ခ်ိဳသာ
စကားပံု မ်ားလွ ပါတယ္။စကား စကားေျပာပါမ်ား စကားထဲက ဇာတိျပ ၊စကားေနာက္ တရားပါ ၊
ႏႈတ္ခ်ိဳ သွ်ိဳတစ္ပါး၊ ႏႈတ္ေကာင္းေတာ့ ျပည္စိုး၊ ႏႈတ္ေၾကာင့္ေသလက္ေၾကာင့္ ေၾက၊ မုန္းေစလို
ခံတြင္း လက္ေလးသစ္၊ ခ်စ္ေစလို ခံတြင္းလက္ေလးသစ္၊ အရိုး မပါတဲ့လွ်ာက ေတာ္ေတာ္ေမႊ၊
အမိယုတ္ေတာ့ စကား ၾကမ္းၾကဳတ္တယ္ စသျဖင့္မ်ားစြာ ရွိၾကပါတယ္ ။ထိုေၾကာင့္မျဖစ္မေန
မ်ား စကားေျပာခြင့္ၾကံဳလို ့၊ ေျပာရေတာ့မယ္ဆိုရင္ ေတာင္မွ ကိုယ္ေျပာမယ္စကားကို ခ်ိဳသာ
သိမ့္ေမြ ့မွ ုကို အေျခခံ ၊ျပီးရင္ စကားရဲ ့ေရွ ့ေနာက္အက်ိဳးကို စဥ္းစားျပီးမွ ေျပာေစခ်င္ပါတယ္ ။
စကားေျပာျခင္းနဲ့ ပတ္သက္တဲ့ သာဓကေဆာင္တဲ့ အျဖစ္အပ်က္ကေလးတစ္ခုကို
ဥပမာျပဳေစ
ဖို ့
ကၽြန္ေတာ္ေျပာျပခ်င္ပါတယ္ ။
စကားေျပာျခင္းနဲ့ ပတ္သက္တဲ့ သာဓကေဆာင္တဲ့ အျဖစ္အပ်က္ကေလးတစ္ခုကို
ဥပမာျပဳေစ
ဖို ့
ကၽြန္ေတာ္ေျပာျပခ်င္ပါတယ္ ။
ဟိုးေရွ႕ေရွ႕တုန္းက…ဗာရာဏသီျပည္မွာ သူေဌးသားသူငယ္ခ်င္းေလးေယာက္ လမ္းဆံု
လမ္းခြြမွာ ထိုင္ျပီးလူငယ္တို႕သဘာ၀အတိုင္ ေထြရာေလးပါး စကားဆိုေနၾကတယ္။
အဲဒီအခိ်န္
မွာ…
အမဲသားေတြ တင္ေဆာင္လာတဲ့ လွည္းတစ္စီးဟာေမာင္းႏွင္ လာပါတယ္။
သူေဌးသားတစ္ေယာက္က လွည္းနားကပ္သြားျပီး ။
***ေဟ့….မုဆိုး ငါ့ကို အမဲသားေပး***။
လို႕အသံခပ္မာမာနဲ႕ေတာင္းတယ္။ ဟင္….မင္းက ေတာင္းတဲ့သူလည္းျဖစ္ေသး။
စကားေျပာေတာ့ မာရည္ေၾကာရည္နဲ႕ မင္းစကားသံက အေျမွးနဲ႕တူတယ္။ လို႕ မုဆိုး
ကျပန္ေျပာကာ၊ အသားရဲ႕ အေပၚယံမွာ ကပ္ေနတဲအေျမွးေတြကိုခြာေပးလိုက္တယ္။
ေနာက္တစ္ေယာက္က…
***အစ္ကိုကြၽႏု္ပ္အားအမဲသားေပးပါ***။
လို႕ေတာင္းလိုက္တယ္။
လမ္းခြြမွာ ထိုင္ျပီးလူငယ္တို႕သဘာ၀အတိုင္ ေထြရာေလးပါး စကားဆိုေနၾကတယ္။
အဲဒီအခိ်န္
မွာ…
အမဲသားေတြ တင္ေဆာင္လာတဲ့ လွည္းတစ္စီးဟာေမာင္းႏွင္ လာပါတယ္။
သူေဌးသားတစ္ေယာက္က လွည္းနားကပ္သြားျပီး ။
***ေဟ့….မုဆိုး ငါ့ကို အမဲသားေပး***။
လို႕အသံခပ္မာမာနဲ႕ေတာင္းတယ္။ ဟင္….မင္းက ေတာင္းတဲ့သူလည္းျဖစ္ေသး။
စကားေျပာေတာ့ မာရည္ေၾကာရည္နဲ႕ မင္းစကားသံက အေျမွးနဲ႕တူတယ္။ လို႕ မုဆိုး
ကျပန္ေျပာကာ၊ အသားရဲ႕ အေပၚယံမွာ ကပ္ေနတဲအေျမွးေတြကိုခြာေပးလိုက္တယ္။
ေနာက္တစ္ေယာက္က…
***အစ္ကိုကြၽႏု္ပ္အားအမဲသားေပးပါ***။
လို႕ေတာင္းလိုက္တယ္။
ေလာက မွာ အစ္ကိုဆိုတဲ့စကားကကိုယ္အဂၤါကို အစြဲျပဳျပီး ေခၚေ၀ၚေနၾကတာ သင့္ရဲ႕စကား
က ကိုယ္ခႏၵၥာနဲ႕ တူတယ္။ လို႕ မုဆိုးကဆိုျပီး ၊ကိုယ္ခႏၵၥာမွ အသားတံုးကို လွီးေပးလိုက္တယ္။
ေနာက္တစ္ေယာက္က…
***အဖ ကြၽႏု္ပ္အား အမဲသားေပးပါ***။
လို႕ေတာင္းလိုက္တယ္။
အဖ ဆိုတာ ဖခင္ရဲ႕ ႏွလံုးသားကို တုန္လႈပ္ေစပါတယ္။
မင္းရဲ႕စကားဟာႏွလံုးသားနဲ႕တူတယ္။လို႕မုဆိုးကဆိုျပီး၊
ႏွလံုးသားကို လွီးေပးလိုက္တယ္ ။
ေနာက္ဆံုးတစ္ေယာက္က….ေတာ့
***မိတ္ေဆြၾကီး ကြၽႏု္ပ္ကို အမဲသားေပးပါ***
လို႕ ေတာငး္လိုက္ျပန္တယ္။
ရြာထဲမွာေနျပီးမိတ္ေဆြအေပါင္းအသင္းမရွိရင္ ေတာထဲမွာ ေနရတာနဲ႕ အတူတူပဲ။
သင့္ရဲ႕စကားဟာ တစ္ကိုယ္လံုးနဲ႕တူတယ္။ဒီေတာ့ အမဲသားအာလံုးကို သင့္အိမ္လိုက္ပို႕ေပး
မယ္ ငါ့လွည္းေပၚတက္။ ဟုဆိုျပီး မုဆိုးက ျပန္ေျပာလိုက္တယ္။သူေဌးသားလူငယ္ဟာ လွည္းေပၚ
တက္ျပီး အိမ္ေရာက္ေအာင္ေမာင္းခိုင္းလိုက္တယ္။ အိမ္ေရာက္တဲ့အခါမွာ မုဆိုးကို
ေက်းဇူးတင္တဲ့အေနနဲ႕ ပစၥည္း ဥစၥာမ်ား ေပးကမ္းတယ္။မုဆိုးရဲ႕ ဇနီးမိသားစုကိုပါ
က ကိုယ္ခႏၵၥာနဲ႕ တူတယ္။ လို႕ မုဆိုးကဆိုျပီး ၊ကိုယ္ခႏၵၥာမွ အသားတံုးကို လွီးေပးလိုက္တယ္။
ေနာက္တစ္ေယာက္က…
***အဖ ကြၽႏု္ပ္အား အမဲသားေပးပါ***။
လို႕ေတာင္းလိုက္တယ္။
အဖ ဆိုတာ ဖခင္ရဲ႕ ႏွလံုးသားကို တုန္လႈပ္ေစပါတယ္။
မင္းရဲ႕စကားဟာႏွလံုးသားနဲ႕တူတယ္။လို႕မုဆိုးကဆိုျပီး၊
ႏွလံုးသားကို လွီးေပးလိုက္တယ္ ။
ေနာက္ဆံုးတစ္ေယာက္က….ေတာ့
***မိတ္ေဆြၾကီး ကြၽႏု္ပ္ကို အမဲသားေပးပါ***
လို႕ ေတာငး္လိုက္ျပန္တယ္။
ရြာထဲမွာေနျပီးမိတ္ေဆြအေပါင္းအသင္းမရွိရင္ ေတာထဲမွာ ေနရတာနဲ႕ အတူတူပဲ။
သင့္ရဲ႕စကားဟာ တစ္ကိုယ္လံုးနဲ႕တူတယ္။ဒီေတာ့ အမဲသားအာလံုးကို သင့္အိမ္လိုက္ပို႕ေပး
မယ္ ငါ့လွည္းေပၚတက္။ ဟုဆိုျပီး မုဆိုးက ျပန္ေျပာလိုက္တယ္။သူေဌးသားလူငယ္ဟာ လွည္းေပၚ
တက္ျပီး အိမ္ေရာက္ေအာင္ေမာင္းခိုင္းလိုက္တယ္။ အိမ္ေရာက္တဲ့အခါမွာ မုဆိုးကို
ေက်းဇူးတင္တဲ့အေနနဲ႕ ပစၥည္း ဥစၥာမ်ား ေပးကမ္းတယ္။မုဆိုးရဲ႕ ဇနီးမိသားစုကိုပါ
ေခၚယူေစတယ္။မုဆိုးအလုပ္ကို စြန္႕လႊတ္ခိုင္းတယ္။ သူနဲ႕အတူေနထိုင္ေစတယ္။
အေဆြခင္ပြန္း အျဖစ္ရာသက္ပန္ ေနထိုင္သြားခဲ့ၾကပါေတာ့တယ္။
ကဲ သူငယ္ခ်င္းတို ့ေရ စကားတစ္ခြန္းရဲ ့တန္းဖိုး ဟာ ဘယ္ေလာက္အထိ အက်ိဳးရွိသလဲ ၊
အက်ိဳးမဲ့သြားသလဲဆိုတာ ဒီပံုျပင္ေလးက သာဓက ျပလိုက္ျပီလို ထင္ပါတယ္ ။
အက်ိဳးမဲ့သြားသလဲဆိုတာ ဒီပံုျပင္ေလးက သာဓက ျပလိုက္ျပီလို ထင္ပါတယ္ ။
တကယ္ေတာ့ စကားေျပာဆုိျခင္းသည္ အလြန္အေရးပါ အရာေရာက္ေသာ
က႑တစ္ခုျဖစ္သည္ကုိ လူတုိင္းသိေနၾကေသာ္လည္း စကားမည္သုိ႔မည္ပံု
ေျပာဆုိရမည္ဆုိသည့္ အခ်က္အလက္မ်ားကိုေတာ့ ေလ့လာမွတ္သားမက်င့္ႀကံ
ၾကသည္က မ်ားေနသည္ကုိ ေတြ႕ရွိရေပသည္။စကားေျပာေကာင္းျခင္း၊ စကား
ကုိ ေရလည္ပတ္လည္ ေျပာဆုိတတ္ျခင္း၊ လုိရင္းတုိရင္းျဖစ္ေအာင္ေျပာဆုိတတ္ျခင္း
စသည့္ အခ်က္အလက္မ်ားကုိ စကားေျပာဆုိရာ၌ အထူးသတိထားရန္ လုိအပ္လွ
က႑တစ္ခုျဖစ္သည္ကုိ လူတုိင္းသိေနၾကေသာ္လည္း စကားမည္သုိ႔မည္ပံု
ေျပာဆုိရမည္ဆုိသည့္ အခ်က္အလက္မ်ားကိုေတာ့ ေလ့လာမွတ္သားမက်င့္ႀကံ
ၾကသည္က မ်ားေနသည္ကုိ ေတြ႕ရွိရေပသည္။စကားေျပာေကာင္းျခင္း၊ စကား
ကုိ ေရလည္ပတ္လည္ ေျပာဆုိတတ္ျခင္း၊ လုိရင္းတုိရင္းျဖစ္ေအာင္ေျပာဆုိတတ္ျခင္း
စသည့္ အခ်က္အလက္မ်ားကုိ စကားေျပာဆုိရာ၌ အထူးသတိထားရန္ လုိအပ္လွ
ေပသည္။ စကားေျပာဆုိေကာင္းလွ်င္ အရာရာကုိေအာင္ျမင္သကဲ့သုိ႔ လူခ်စ္လူခင္
လည္း ေပါမ်ားေပသည္။
စကားေျပာဆုိျခင္းနဲ႔ပတ္သတ္၍ ျမတ္ဗုဒၶမိန္႔ေတာ္မူခဲ့ေသာစကားေျပာေကာင္းျခင္း
အဂၤါ(၆)ပါးကုိ တင္ျပခ်င္ပါသည္။ ၎တုိ႔မွာ...........
၁။ ခ်စ္ခင္ျမတ္ႏုိးဖြယ္ ကုိယ္အမူအရာရွိျခင္း။
၂။ ခ်စ္ခင္ျမတ္ႏုိးဖြယ္ ႏူတ္အမူအရာရွိျခင္း။
၃။ ခ်စ္ခင္ျမတ္ႏုိးဖြယ္ လုိက္ေလွ်ာတတ္ျခင္း။
၄။ ခ်စ္ခင္ျမတ္ႏုိးဖြယ္ မွ်တေ၀ဖန္မူရွိျခင္း။
၅။ ခ်စ္ခင္ျမတ္ႏုိးဖြယ္ ကုိယ္က်င့္သိကၡာရွိျခင္း။
၆။ ခ်စ္ခင္ျမတ္ႏုိးဖြယ္ အသိပညာရွိျခင္းတုိ႔ပင္ ျဖစ္ေပသည္။
စကားေျပာဆုိရာ၌ အဓိကထားရမည့္ အခ်က္မွာ မိမိေျပာေသာစကားသည္
သူတစ္ပါးအတြက္ မထိခုိက္မနစ္နာ မၾကမ္းတမ္းေသာ စကားမ်ားကုိေရွာင္ၿပီး
ေကာင္းက်ိဳးျဖစ္ေစလုိေသာ ေမတၱာဓာတ္ျဖင့္ေျပာဆုိဆက္ဆံမွသာလွ်င္ မိမိရဲ႕
စကားသည္ အဓိပၸါယ္ရွိ၍ ေအာင္ျမင္မႈရေပလိမ့္မည္။လူ႔ေလာကစကားေျပာၾကရာ
တြင္ တစ္ဦးႏွင့္တစ္ဦး ေဆြမ်ိဳးေမာင္ႏွမမ်ားကဲ့သုိ႔ သေဘာထားၿပီး လိမၼာယဥ္ေက်း
ေသာ စကားလံုးမ်ားျဖင့္ ေျပာဆုိမွသာလွ်င္ လူရာ၀င္ေသာ စကားျဖစ္ေပလိမ့္မည္။
ထုိ႔ျပင္မိမိစကားေျပာဆုိမည္ဆုိလွ်င္မိမိရဲ႕စကားသည္ မိမိေျပာခ်င္ေသာ အဓိပၸါယ္
ကုိေရာက္မေရာက္ဆုိသည့္အခ်က္လည္း သတိထားရန္လိုအပ္လွေပသည္။ တစ္ခ်ိဳ႕က
ေျပာခ်င္ေဇာျဖင့္ ေျပာခ်လုိက္ရာဆုိလုိခ်င္သည္ကားတျခားေျပာလုိက္သည္ကတျခား
ျဖစ္ေနတတ္၍ ဒုကၡေတြ႕တတ္ေပသည္။
လည္း ေပါမ်ားေပသည္။
စကားေျပာဆုိျခင္းနဲ႔ပတ္သတ္၍ ျမတ္ဗုဒၶမိန္႔ေတာ္မူခဲ့ေသာစကားေျပာေကာင္းျခင္း
အဂၤါ(၆)ပါးကုိ တင္ျပခ်င္ပါသည္။ ၎တုိ႔မွာ...........
၁။ ခ်စ္ခင္ျမတ္ႏုိးဖြယ္ ကုိယ္အမူအရာရွိျခင္း။
၂။ ခ်စ္ခင္ျမတ္ႏုိးဖြယ္ ႏူတ္အမူအရာရွိျခင္း။
၃။ ခ်စ္ခင္ျမတ္ႏုိးဖြယ္ လုိက္ေလွ်ာတတ္ျခင္း။
၄။ ခ်စ္ခင္ျမတ္ႏုိးဖြယ္ မွ်တေ၀ဖန္မူရွိျခင္း။
၅။ ခ်စ္ခင္ျမတ္ႏုိးဖြယ္ ကုိယ္က်င့္သိကၡာရွိျခင္း။
၆။ ခ်စ္ခင္ျမတ္ႏုိးဖြယ္ အသိပညာရွိျခင္းတုိ႔ပင္ ျဖစ္ေပသည္။
စကားေျပာဆုိရာ၌ အဓိကထားရမည့္ အခ်က္မွာ မိမိေျပာေသာစကားသည္
သူတစ္ပါးအတြက္ မထိခုိက္မနစ္နာ မၾကမ္းတမ္းေသာ စကားမ်ားကုိေရွာင္ၿပီး
ေကာင္းက်ိဳးျဖစ္ေစလုိေသာ ေမတၱာဓာတ္ျဖင့္ေျပာဆုိဆက္ဆံမွသာလွ်င္ မိမိရဲ႕
စကားသည္ အဓိပၸါယ္ရွိ၍ ေအာင္ျမင္မႈရေပလိမ့္မည္။လူ႔ေလာကစကားေျပာၾကရာ
တြင္ တစ္ဦးႏွင့္တစ္ဦး ေဆြမ်ိဳးေမာင္ႏွမမ်ားကဲ့သုိ႔ သေဘာထားၿပီး လိမၼာယဥ္ေက်း
ေသာ စကားလံုးမ်ားျဖင့္ ေျပာဆုိမွသာလွ်င္ လူရာ၀င္ေသာ စကားျဖစ္ေပလိမ့္မည္။
ထုိ႔ျပင္မိမိစကားေျပာဆုိမည္ဆုိလွ်င္မိမိရဲ႕စကားသည္ မိမိေျပာခ်င္ေသာ အဓိပၸါယ္
ကုိေရာက္မေရာက္ဆုိသည့္အခ်က္လည္း သတိထားရန္လိုအပ္လွေပသည္။ တစ္ခ်ိဳ႕က
ေျပာခ်င္ေဇာျဖင့္ ေျပာခ်လုိက္ရာဆုိလုိခ်င္သည္ကားတျခားေျပာလုိက္သည္ကတျခား
ျဖစ္ေနတတ္၍ ဒုကၡေတြ႕တတ္ေပသည္။
စကားတစ္လံုးခ်င္းဆီမွာ သူ႔ရဲ႕တန္ဖိုးေတြရွိသလို အဲ့ဒီတန္ဖိုးေတြကို ကၽြန္ေတာ္တုိ႔အေနနဲ႔
ပိုင္ႏုိင္စြာအသံုးခ်တတ္ဖုိ႔လုိအပ္လွပါတယ္။ ကိုယ္က ၾကားခံလူတစ္ေယာက္ျဖစ္ေနၿပီဆုိရင္
ပိုေတာင္မွ လုိအပ္ပါေသးတယ္။ထိုေၾကာင့္ သူငယ္ခ်င္းအားလံုးလဲ စကားေျပာရာတြင္
စကားေကာင္းေျပာတတ္ၾကသူမ်ားျဖစ္ၾကေစဖို ့စကားေျပာျခင္းနဲ့ပက္သက္တဲ့ သိမွတ္ဖြယ္
ေလးေတြကို စုစည္းတင္ျပလိုက္ပါတယ္ ။
ပိုင္ႏုိင္စြာအသံုးခ်တတ္ဖုိ႔လုိအပ္လွပါတယ္။ ကိုယ္က ၾကားခံလူတစ္ေယာက္ျဖစ္ေနၿပီဆုိရင္
ပိုေတာင္မွ လုိအပ္ပါေသးတယ္။ထိုေၾကာင့္ သူငယ္ခ်င္းအားလံုးလဲ စကားေျပာရာတြင္
စကားေကာင္းေျပာတတ္ၾကသူမ်ားျဖစ္ၾကေစဖို ့စကားေျပာျခင္းနဲ့ပက္သက္တဲ့ သိမွတ္ဖြယ္
ေလးေတြကို စုစည္းတင္ျပလိုက္ပါတယ္ ။
စကားအဂၤါရပ္ (၁၀) ပါး
၁ ။ ကာလ၀ါဒီ = ေၿပာခ်ိန္ ေၿပာခြင္႔သင္႔မွ ေၿပာၿခင္း ။
၂ ။ ဘူတ၀ါဒီ = ဟုတ္မွန္ေသာ စကားကုိသာ ေၿပာဆုိၿခင္း ။
၃ ။ ဓမၼ၀ါဒီ = တရားႏွင္႔ဆက္စပ္သည္ကုိသာ ေၿပာဆုိၿခင္း ။
၄ ။ အတၱ၀ါဒီ = အက်ဳိးစီးပြားႏွင္႔ ဆက္သြယ္သည္ကုိသာ ေၿပာဆုိၿခင္း ။
၅ ။ ပီယ၀ါဒီ = ခ်စ္ဖြယ္ေသာ စကားကုိသာ ေၿပာဆုိၿခင္း ။
၆ ။ မိဟိတပုဗၺဘာဏီ = ၿပဳံးရြႊင္စြာ ေၿပာဆုိၿခင္း ။
၇ ။ မိတဘာဏီ = မတုိမရွည္ ခ်င္႔ခ်ိန္ေၿပာဆုိၿခင္း ။
၈ ။ အတုရိတ၀ါဒီ = အေဆာတလ်င္ အရင္စလုိ မေၿပာဆုိရၿခင္း ။
၉ ။ ေပါရီ = ၿမိဳ ႔ ၾကီးသူ ၿမိဳ ႔ၾကီးသားတုိ႔ အသုံးမႏွဳန္း အတုိင္း ေၿပာဆုိၿခင္း ။
၁၀။ ၀ိသဒ၀ါဒီ = တိက်ၿပတ္သား သန္႔ရွင္းေသခ်ာစြာ ေၿပာဆုိၿခင္း ။
စကားအဂၤါ (၁၀)ပါး
အခ်ိန္ကို ေလ့လာ၍ ေျပာဆိုျခင္း။
မွန္ေသာစကားကိုသာ ေျပာဆိုျခင္း။
အေၾကာင္းႏွင့္အက်ိဳး ခိုင္လံုေသာစကား (တရားအားေလ်ာ္ေသာ စကား) ကိုေျပာဆိုျခင္း။
အက်ိဳးရွိမည့္ စကားကိုသာ ေျပာဆိုျခင္း။
ခ်စ္ခင္ဖြယ္ေကာင္းေအာင္ ေျပာဆိုျခင္း။
ျပံဳးရႊင္စြာ စကားေျပာတတ္ျခင္း။
စကားေျပာဆိုရာတြင္ ခ်င့္ခ်ိန္၍ ေျပာဆိုျခင္း။
စကားေျပာဆိုရာတြင္ မေႏွးလြန္း မျမန္လြန္ဘဲ ေအးေဆးစြာေျပာဆိုျခင္း။
စကားအသံုးအႏႈန္းကို မွန္ကန္စြာႏွင့္ ယဥ္ေက်းစြာေျပာဆိုျခင္း။
စကားေျပာဆိုရာတြင္ ဗလံုးဗေထြး မေျပာဘဲ ရွင္းလင္းျပတ္သားစြာ ေျပာဆိုျခင္း။
ဘ၀လမ္းေၾကာင္းတြငး္သြားရင္းလာ ရင္း မိမိႏွင့္ထိေတြ ဆက္ဆံသူမ်ားအား
အျပဳ သေဘာေဆာင္ေသာ စကားကိုသာေျပာပါ။ တစ္ခါတစ္ရံတြင္အျပဳ သေဘာေဆာင္
ေသာစကား၊အားေပးစကားမ်ားသည္ မိမိထင္ထားသည္ထက္ျပီး ထိေရာက္တတ္သည္ကို
နားမလည္ႏိုင္ေအာင္ျဖစ္ရသည္။သည့္အတြက္ေၾကာင့္ စဥ္းစားခ်င့္ခ်ိန္ျပီးမွစကားေျပာပါ။
သူ ့အက်ိဳးကုိယ့္အက်ိဳး၊ ရပ္ရြာအက်ိဳး ၊ႏိုင္ငံ့အက်ိဳးကိုျဖစ္ေစေသာ စကားကိုသာေျပာႏိုင္ၾက
ပါေစဗ်ာ ။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။
ေသာစကား၊အားေပးစကားမ်ားသည္ မိမိထင္ထားသည္ထက္ျပီး ထိေရာက္တတ္သည္ကို
နားမလည္ႏိုင္ေအာင္ျဖစ္ရသည္။သည့္အတြက္ေၾကာင့္ စဥ္းစားခ်င့္ခ်ိန္ျပီးမွစကားေျပာပါ။
သူ ့အက်ိဳးကုိယ့္အက်ိဳး၊ ရပ္ရြာအက်ိဳး ၊ႏိုင္ငံ့အက်ိဳးကိုျဖစ္ေစေသာ စကားကိုသာေျပာႏိုင္ၾက
ပါေစဗ်ာ ။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။။
ကၽြန္ေတာ္ဖတ္ဖူးသမွ်ေလးေတြကို စုစည္းတင္ျပေပးလိုက္ပါတယ္ခင္ဗ်ာ ။
သူငယ္ခ်င္းအားလံုးကို အစဥ္ေလးစားခင္မင္စြာျဖင့္
ညခ်စ္သူ
Share
